Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamaya göre, 2023 yılında 11 ilçede yaklaşık bin 700 üreticinin 45 bin dekar alanda siyez üretimi gerçekleştirdiği ve dekar başına 230 kilogram ortalama ürün hesaplandığında toplam 10 bin 350 ton siyez buğdayı elde edildiği belirtildi.
Kastamonu’da geçmişi 12 bin yıl öncesine dayanan ve günümüze kadar genetiği değiştirilmeden gelen “Hitit” buğdayı olarak da bilinen siyez buğdayının hasadı tamamlandı. Mergüze ve Ata Siyez ismiyle tescillenen ve coğrafi işaret alan siyez buğdayı, bu yıl Kastamonu’da 45 bin dekar alanda üretildi. 11 ilçede dikimi yapılan siyez buğdayından dekar başına 230 kilogram ürün alındı. Buna göre, Kastamonu’da bin 700 çiftçinin dikimini yaptığı siyez buğdayından toplamda 10 bin 350 ton siyez buğdayı hasadı yapıldı.
Kastamonu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Siyez buğdayı, Triticum monococcum kaplıca grubu buğdaylardan olup, başakçıkları tek taneli ve kavuzlu bir yapıya sahiptir. İlimizde özellikle 750 metre rakım üzerindeki kıraç ve ağır bünyeli topraklarda ekilmektedir. Merkez ilçe Kuzyaka bölgesi, İhsangazi, Seydiler ve Devrekani ilçeleri en fazla ekim alanına sahiptir. Kavuz taneyi sıkıca sardığından, diğer buğday türlerinden farklı olarak hasat ve harman sırasında ayrılmamaktadır. Bu nedenle bu buğday türü tarlaya ekildiğinde, yetişme dönemi ve depolanma hastalık ve zararlılara karşı kendilerini koruyabilmektedir. Siyez buğdayı soğuğa, sıcağa, hastalıklara, zararlılara ve besin maddesi az olan fakir topraklara karşı daha toleranslı bir türdür. İlimizde Siyez verimi ortalama 230 kg/da olup 120-400 kg/da arasında arazi ve bakım şartlarına göre değişiklik göstermektedir. İlimizde 2023 yılında 11 ilçede yaklaşık bin 700 üreticimizle 45 bin dekar alanda siyez üretimi gerçekleşmiştir. Dekar başına 230 kilogram ortalama ürün hesaplandığında toplam 10 bin 350 ton siyez buğdayı elde edilmiştir” denildi.
Kastamonu’da Merkez, Seydiler, İhsangazi, Tosya ve Devrekani ilçelerinde toplam 11 adet kayıtlı işletme tarafından siyez işleme ve paketleme işleminin yapıldığının belirtildiği açıklamada, “Siyez bulgurunun piyasada kilosu şu an için 25-30 TL den satışı yapılmaktadır. Siyez unu da aşağı yukarı aynı fiyatlarda satışta yerini almaktadır. Siyez unuyla yapılan ürünler( siyez ekmeği, Siyez simidi, pasta ürünleri vb) henüz yeni yaygınlaşma aşamasındadır. Bu konuda çalışan firmalar her geçen yıl artmaktadır. Buğdaydan ürün elde etmede daha zor ve çeşitli işlemlere tabi tutulması nedeniyle satış fiyatı diğer bulgurlara göre yüksek olan, başta siyez bulguru olmak üzere siyez buğdayı ürünleri, genetiği bozulmamış ve sağlıklı olması nedeniyle tercih edilmektedir” ifade edildi.
Kastamonu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Kastamonu Üniversitesi Sürdürülebilir Tarım ve Tabii Bitki Kaynakları Anabilim Dalı Başkanlığı, Kastamonu Ticaret ve Sanayi Odası, Ankara Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile İhsangazi İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 2016 yılında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde, “Siyez Buğdayında (Triticum monococcum L. subsp. monococcum) Seleksiyon Islahı İçin Başlangıç Materyalinin Oluşturulması Projesi” hayata geçirildiğinin hatırlatıldığı açıklamada, “6 yıllık çalışmanın sonucunda Enstitü Müdürü Dr. Ayten Salantur’un tescile aday sunduğu iki adet siyez buğdayı çeşit adayı 15 Nisan 2021 tarihinde Mergüze ve Ata Siyez isminde tescil edildi. İlimizde 2 üretici 2023 yılında sertifikalı siyez tohumu üretimi için yetiştiricilik belgesi almıştır. İl Müdürlüğümüzce Bakanlığa sunulan organik siyez yetiştiriciliği projesi kabul edilmiş olup 2023 yılından itibaren 50 üreticimizde sertifikalandırma işlemleri başlamıştır” kaydedildi.
